uitdagen

Niet eerder hebben we zo'n zeldzaam exemplaar gehad als Sam. Hij leeft onder hoogspanning en beweegt alsof er vier mierennesten in hem wonen. Ondertussen maken zijn hersens overuren en sta ik met open mond het achteraan te kijken.

Vandaag moest Pablo naar de ortho. Sam wilde opeens mee. Dat was prima. Daniel ging ook mee. Het was routine en na een kwartier sta je dan buiten. Maar vandaag niet dus.. Alles zat tegen en we waren er bijna een heel uur.
We waren in een opperbeste stemming. De jongens dan, want in de auto bleek Daniel weer een nieuw woord te kennen. Piemel, riep hij. Heel duidelijk en aan de oogjes te zien wist hij precies dat dit iets stouts was. Beide andere jongens rolden om van het lachen. En dus werd het nog eens gezegd en nog eens...
Het lukte me niet om ze te laten stoppen met lachen. Heb wel duidelijk kunnen maken ondertussen dat dit niet leuk is en dat ik dit echt niet wil!!
In de wachtkamer heb ik het woord overigens niet gehoord.

Sam ging voorbeeldig een Donald Duckje bladeren. Echt toppunt van degelijkheid. Fluisterend gaf hij Daniel antwoord als die, heel hard, iets zei. Na een poosje wilde Sam even naar buiten. Het gebouw huisvest een heel aantal zorgverleners en wij zaten op de eerste verdieping. Sam is verantwoordelijk genoeg om niet weg te lopen en de deur in het zicht te houden.

Vanavond ging ik naar de bibliotheek. Op het nippertje wilde Sam mee. Dat was leuk. Hij kletste gezellig over van alles en nog wat. Het kwam op vanmiddag. Hij had een oud vrouwtje nog gesproken. Ja, toen hij uit de lift kwam, zei ze: "Jongetje, dat moet je nóóóóóiit meer doen!! Hij kan wel vast blijven zitten.' Sam herhaalt het op zo'n manier dat ik het de vrouw gewoon hoor zeggen. Ik schrik ervan. Jij zat in de lift?? Ja, wel tien keer omhoog en omlaag, glimt hij. Dan drukte hij op 1 en dan op 3 en dan weer op 1. Dat hij dat weet!! En dat ik dit niet had bedacht..
Ik noem ook het vastzitten in de lift en hele enge toestanden. Ja, zegt hij geduldig, dat weet ik ook wel, maar het gebeurt bijna nooit, dus daarom geef ik er niet om.
Het oude vrouwtje was overigens 43 volgens Sam en hij wist niet of ik nu ouder was of zij.

In de bibliotheek doet hij een rondje. Ook weer drie verdiepingen. Geen lift te zien gelukkig. Ik hoor steeds zijn slippers flappen. Lopen doet hij niet, hij stunt en springt en draait en doet een nonchalant koprolletje tussendoor. Het ziet er niet uit en het bonkt ook best in de stille bieb.
Buiten gaan we langs de gracht en Sam stunt over hekken en muurtjes en hinkt en stapt en springt en maakt een flikflak, of iets wat er op lijkt. Ik zeg niets. Zie hem al de gracht in plonzen of met opengereten benen liggen..
Natuurlijk gebeurt dat ook bijna nooit en dus nu ook niet.

We rijden naar huis. Ik beloof een ijsje bij de Mac. Dat is leuk.
Hij zwaait naar meisjes onderweg. Knipoogt bij het stoplicht en vertelt me dat hij dat doet. Of ik een straatje om wil rijden, want daar fietsen ook al van die leuke meisjes. De bewuste meisjes zijn een jaar of zestien en allemaal gekleurd. Inderdaad bloedmooie meiden.
Dat vindt Sam ook. Pffttt.. zucht hij, denk je dat ik altijd op jou blijf?? Hij is nog steeds volhardend in zijn verliefdheid naar mij. Ik aarzel en hij vervolgt: er zijn zoooveel mooie meisjes.
Ik weet niets te zeggen. Hij is zes jaar!! Wat krijgen we nog??

Hoe denk je dat ik er uitzie als ik groot ben? Ik kijk verbaasd. Denk je groot en sterk met een sixpack? Hij meent het echt serieus. Ik zeg hem dat ik denk dat hij een verschrikkelijk mooie en sterke jongen wordt en dat al die mooie meisjes allemaal knipoogjes gaan doen naar zo'n mooie, sterke, bruine kerel. Hij lijkt tevreden.

We gaan snel naar de Mac. Ga ik hem uitleggen wat het verschil is tussen een ijsje daar en een ijsje bij de snackbar op het dorp. Lijkt me heel eenvoudig en meer passend bij zijn leeftijd. Hij is zes jaar en gaat straks naar groep 3.

vasthouden

Af en toe check ik zijn facebook. Gewoon om beetje te peilen waar Yan mee bezig is. Hij zou het moeten weten, want het wachtwoord wordt op mijn computer onthouden. 
Vorige week klik ik zonder nadenken een gesprekswolkje aan. Bericht van zijn vader. Dat zijn moeder in het land is. 

Daar moet ik even over nadenken. Zou vader in Vietnam weten dat moeder uit Zwitserland Yan meestal vergeet? Hij hoort in ieder geval nooit van haarzelf dat ze er is. Meestal komen we er via allerlei wegen toch wel achter. Het lijkt me hard voor hem dat het niet het eerste berichtje is wat ze verstuurd bij het passeren van de grens. 
Heel attent en zorgzaam van vader dat hij tipt! Maar ik heb een probleem. Als ik zeg dat ik op zijn facebook aan het snuffelen was, krijg ik geen toegang meer of wordt alles verwijderd. Ik zeg dus niets. Wel vraag ik hem wanneer moeder komt. Ja, ergens in juli. En opeens realiseert hij zich dat het nu juli is. Misschien eens berichtje sturen? adviseer ik. 

Even later komt hij er toch mee. Ze is in de buurt. Voor drie weken. Oke. Wanneer ga je er naar toe? vraag ik. Dat weet hij niet. Er is ook weinig animo lijkt het wel. Na een week kan hij komen. Er is dan direct een familiefeestje. Dus dat spreekt hij af. 

De avond ervoor drentelt hij rond. In onze buurt uit onze buurt. Heel stil zijn heel irritant zijn. Of hij zenuwachtig is? Nee, hoe kom ik erbij?? Dat weet ik ook niet. Rond tien uur verdwijnt hij naar bed. Neemt slaaptabletjes maar zit om elf uur weer beneden. Ik zit er ook nog. Ja, hij heeft honger en was er nu nog macaroni? Dit klinkt wel heel bizar uit de mond van Yan. 
Hij staat bij het gasstel en warmt de macaroni. In zijn ondergoed staat hij daar zo stilletjes en tam dat ik niet goed weet wat ik moet doen. Het liefst zou ik hem heel stijf vasthouden. En misschien wel wiegen tot hij slaapt. Net als vroeger, net als bij elk bezoek. 
Maar dat is nu juist het meest onwenselijke wat er is. En dus omarm ik maar op afstand. Hij gaat aan de keukentafel zitten. Het is heel stil in huis. Iedereen slaapt. Ik ga de vaatwasser uitruimen en loop zo rondjes om hem heen. En praat een beetje over niets en nog meer. Hij antwoordt wat en humt wat en eet nog een extra bord. 

Daarna gaat hij naar bed. En ik ook. Ik doe de lichten uit. Hij draalt in de gang. Normaal vergeet hij elke vorm van 'welterusten'. Nu hoor ik 'hé, dag hé, tot morgen hé'. Ja Yan, welterusten en slaap lekker. 
Nog lang hoor ik hem kuchen en hummen..

Het bezoek is inmiddels weer achter de rug. Van elf uur 's morgens tot half elf 's avonds. Dat is de moeite. Het was wel leuk hoor. Klinkt niet heel enthousiast. Of hij nog met iemand gepraat heeft? Nee, eigenlijk niet. Ja. op het eind nog even met zijn moeder. Ze had nog een telefoon voor hem. Of hij nog een keer gaat deze week? Nee, zegt hij, ik ga volgende week wel naar een vriend en dan kunnen we eventjes langs. 

Het klinkt niet goed. Het lijkt een zware dag geweest. In ieder geval geen warme familiebanden die aangehaald zijn. Misschien wel zo makkelijk. Toch raspt het bij me. Hij wordt volgende maand veertien en het is nu al veertien jaar hetzelfde liedje van er niet bij horen en er toch bij horen en gezien worden of juist helemaal niet. Het lijkt te wennen. Maar dat kan eigenlijk helemaal niet. 

vakantie

Vandaag begint de vakantie. Voor Yan al een hele week en elke dag kwam er een bij. De laatste weken waren zwaar en sleepten meer dan de voorgaande. En dan is het opeens toch allemaal voorbij.

Niet iedereen is hier gelukkig mee. De structuur van school geeft veel houvast en die is nu weg. Weken vol lege dagen, dat is niet niks. Vooral Yan heeft het er moeilijk mee. Werken ziet hij niet zitten, maar wat moet je dan wel doen? Niets mag. Je mag niet om tien uur met vrienden op je kamer bulderen van het lachen, je mag niet om half elf 's avonds lekker met je voetbal rondjes drentelen in je kamer, je mag niet de hele dag wifi en bij alles zucht hij. 
En ondertussen vreest hij de vakantieplannen van de huisgenoten. Hij wil niet weg. Word al hysterisch bij de gedachte alleen al.

Naomi neemt vol vuur afscheid van school en valt daarna in een gat. Er is hier echt helemaal niets te doen!! Ze wappert met reclame over schoolspullen maar weet totaal niet wat nu echt nodig en nuttig is. Haar ogen zien verdacht zwart en haar nagels krijgen alle kleuren. Al mopperend doet ze braaf wat ik vraag. Ze ziet nog even haar moeder voor deze naar Frankrijk vertrekt. Krijgt het voor elkaar dat moeder binnen een uur naar me belt en appt en smst of ik alsjeblieft dochter op wil halen. Ze doet te vervelend. Naomi is voor geen rede vatbaar. Alles is de schuld van iedereen. Naar zichzelf kijken zit er niet bij nu. 

Sam wordt helemaal gestoord van weer andere invaljuffen. Volgend jaar in groep 3 komt het goed. Maar zover is het nog niet. Hij vraagt 's middags of hij nog een keer naar school moet. Wil 's morgens eerst uitslapen en weet zeker dat hij op zondag ook weer moet.

Pablo gaat volgend jaar naar een aparte klas. Ook speciaal onderwijs is te ingewikkeld. Dus iets van plus en niet meer dan zes kinderen. Dat ziet hij wel zitten. Alleen lijkt hem het schoolkamp nu door de neus geboord. Ik weet van geen schoolkamp en hij eigenlijk ook niet. Dus krijg ik een hele stroom verwijten over iets waar we allebei het fijne niet van weten. Op de valreep komt er nog een vage belofte van ander kamp andere week en is dat ook weer klaar. 

En voor Daniel begint de stress nu. Want is iedereen thuis, dan gaat hij echt niet slapen na het middageten. Met stijve slaapoogjes probeert hij te onderhandelen en valt uiteindelijk op de bank in slaap.

Toch kwamen we langzaam wel in de stemming. Vorige week hadden Sam en Naomi onverwacht een vrije dag. Dus gingen we naar de markt in Middelburg. Via het Abdijplein kwamen we helemaal in de stemming. Vooral Sam is geboeid door het gebouw, de bomen en de poortjes. We gaan naar binnen naar de binnentuin. Prachtig is het daar en zo middeleeuws mooi dat we ons ver van de gewone dingen wanen. 
De markt is voor lekkere dingen en voor samen uitzoeken en beetje op het gemakje kijken. Alle drie genieten ze ervan op hun eigen manier. 
Ik neem me voor om elke donderdag te gaan. De hele vakantie... Maar dat neem ik me elk jaar voor. Heb in ieder geval Sam beloofd om foto's van hem te maken in dat oude gebouw met die binnentuin. 

Zaterdag was het twijfelachtig weer. Toch maar even naar het strandje. Daar werd het prachtig zonnig met een strak windje en heerlijke golven. Daniel zat verrukt met een emmertje water alleen maar zandsoep te maken. Pablo hielp hem erbij en Sam en ik dobberden in de golven. Heerlijk was het en helemaal vakantie. 

En vanavond was de wind weer net zo strak en het was hoog water. Vroeger kon ik op de gekste tijden Rachid zo gek krijgen om mee te gaan zwemmen. Kou kende hij niet. Nu heeft Sam diploma's en net zoveel waterzin als Rachid. Dus gingen we samen even proberen. Weer hoge golven en lauw water. Er was niemand. Sam glom aan alle kanten. Gaf me een hand en samen keken we naar krabben en grote, blauwe kwallen die in het geultje zwommen. Helemaal vakantie weer. 
Nu zorgen dat we ze vasthouden en herhalen, die vakantiemomenten!

gezien worden

Sam heeft schoolreis en een excursie naar de imker. Er mogen moeders mee. Sam wil heel graag dat ik meega. Dat zie ik niet zitten met Daniel. Dat vindt Sam heel erg. Echt verschrikkelijk, want ik ben nog nooit met hem mee geweest. 

Ik geloof dat dat inderdaad klopt. Het eerste uitje in zijn schoolloopbaan was de bruiloft van een juf. Om 1 uur met de bus mee en om 6 uur weer terug. En bij thuiskomst opeens een pleegbroertje erbij. Misschien ligt er ergens een trauma bij Sam te sudderen?

Dus ga ik mee naar de imker. Dat is heel vlakbij en duurt een uur. Daniel kan mooi mee. Sam is intens gelukkig en telt de dagen. 
Achteraf is het alleen maar fijn dat ik er bij was. 
Dan komt de schoolreis. Daar gaan andere moeders mee. Ik breng Sam. Hij vertelt me dat ik steeds moet blijven kijken naar hem. Alleen naar hem!! Tot de bus echt weg is. En met niemand gaan praten ondertussen he?? Ik beloof het. En sta met Daniel wel 20 minuten Sam te hypnotiseren die op de voorste bank van de bus mij net zo strak (en stralend) zit aan te kijken. 

's Middags staan we er weer. En Sam is weer net zo gelukkig ons te zien. Op de terugweg kijkt hij me om de drie seconden stralend gelukkig aan. Hij is zes jaar en op deze dag nog zo'n kleine jongen!

Naomi heeft een uitstapje met de klas op het strandje dichtbij ons huis. Zij mag als enige 's morgens direct naar het strandje en daar de klas opwachten. Dat is een goed idee. Het strandje is rond 9 uur 's morgens leeg en verlaten. Dus fiets ik mee. Natuurlijk met Daniel en met Sam die vol waterpokken zit. 
In alle rust en stilte zoeken we met zijn vieren in het zand en lopen wat rond. We vinden een paar flinke haaientanden en het is heerlijk zo aan het water in de zon. Naomi is gezellig en lief, maar maakt wel even afspraken met me. Streng zegt ze: Zodra de klas er aan komt, gaan jullie direct langs de andere kant weg he? 
Beetje plagen met de meester willen groeten valt niet echt in goede aarde. De afspraak wordt een paar keer herhaald. Dan horen we stemmen achter de duinen en Naomi verandert van gezellige, relaxte zus in strenge puber. Wij bestaan gewoon niet meer voor haar! Dus druipen we af. Sam diep teleurgesteld. Het was zo onverwacht leuk op dat strand en ik stiekem lachend, want wat geweldig dat ze keurig doet wat je van een 12-jarige mag gaan verwachten!
Bovenop de dijk bij de fietsen kijken we nog even. We zien haar druk pratend met klasgenoten in de weer. Zwaaien zit er echt niet in. 

Wat later zit ik 's avonds te puffen in m'n hemd. Naomi kijkt me eens goed aan en vraagt liefjes met een heeel venijnig ondertoontje: Zou je niet eens een jurkje aandoen of zo? Ik rol bijna van de bank. Wat een ontzettende puber!!

Yan is inmiddels bijna 14 maar heeft het liefst dat ik zijn secretaresse en chauffeur blijf. Maar dan wel een onzichtbare, want ook hij is lekker aan het puberen.
Vandaag moest hij naar de ortho. Daarna naar school en dat zag hij helemaal niet zitten. Moest hij met de trein en hoe werkt dat?? Of ik hem niet kon brengen?? Dat was inderdaad mogelijk. Dus reed ik eerst Pablo naar school na zijn therapie en pikte Yan weer op om ook verder te brengen. 
Ik mocht hem aan de achterkant afzetten. Ging hij door de lerareningang. Ik wilde juist die voorkant eens zien en hem daar afzetten. Dat was geen optie. Bij de school wil hij uit de rijdende auto stappen. Hoe sneller ik uit het zicht ben, hoe beter. Ook daar lach ik maar om. Heel normaal allemaal. 

Zo worden ze groter en duwen ons zachtjes weg. Uit het zicht maar wel in de buurt. 

Van de week kregen we het dossier van Yan. Hij is al jaren weg bij jeugdzorg, maar nu is zijn oude voogd ook weg. Zij zorgde voor een compleet dossier. Ik ben bang dat als hij er over tien jaar naar vraagt het al vernietigd zal zijn. 
We hebben een hele dikke tas met papieren over hem. Ik heb er in zitten lezen. Het gaat over een kind wat afstand moest nemen van zijn moeder toen het nog helemaal niet toe was aan afstand nemen. Hij had het niet in de hand en dat heeft veel schade gegeven. Nu lijkt hij het overnieuw te kunnen doen. Deze keer wel in eigen beheer. Hopelijk heelt deze weg die andere moeilijke weg.